Całkiem niedawno okazało się, że J.R.R. Tolkien był także twórcą literatury dla dzieci, a do tego świetnym ilustratorem tejże. Jego niezwykła książka, Pan Błysk („Mr Bliss”), o istnieniu której wiedziały jedynie kręgi wielbicieli twórczości autora Władcy Pierścieni, ukazała się właśnie na polskim rynku nakładem wydawnictwa Prószyński i S-ka.

Polskie wydanie Pana Błyska jest wyjątkowe. Wydawnictwo pozostało wierne oryginałowi – książkę zdobią ilustracje autora, a obok tłumaczenia znajduje się rękopis Tolkiena. Jak się można przekonać, mistrz potrafił pisać bardzo wyraźnie.

Pan Błysk jest zabawną opowiastką o przygodach tytułowego bohatera i jego znajomych. Są to postacie z różnych światów zlokalizowanych w małej przestrzeni, którą wypełnia kilka wzgórz, las i wioska. Spotykają się tam, zwykle przypadkiem, przedstawiciele różnych profesji – policjant, brukarz czy fryzjer; istoty fantastyczne o dziwnych imionach, a także zwyczajne zwierzęta, ale o nadzwyczajnych zdolnościach – trzy płatające figle niedźwiedzie, które mówią ludzkim głosem.

Akcja opowieści rozgrywa się szybko, w ciągu zaledwie dwóch dni. Wiemy jednak, co było wcześniej i co zdarzyło się chwilę potem. Szersza perspektywa odgrywa tu ważną rolę, gdyż pozwala poznać przyczyny i skutki przedstawionych zdarzeń. Swobodny styl życia Pana Błyska sprawia, że jest mu wesoło, lubuje się w wysokich cylindrach i kolorowych samochodach, szybko realizuje zamiary, ale, jak podkreśla autor, musi też ponosić konsekwencje swoich nie zawsze mądrych czynów i odpowiadać za szkody, których był sprawcą. Nie ucieknie więc przed zapłaceniem odszkodowania, a bez oszczędności nie pojedzie na wakacje.

Pan Błysk uczy i bawi najmłodszych; sprawia też ogromną przyjemność rodzicom, gdyż sprowadza Tolkiena ze Śródziemia do codzienności, czyniąc pisarza bardziej przystępnym. Wyjątkowości książce dodaje też opracowanie graficzne i bardzo staranny sposób wydania – prócz twardej oprawy książka została wyposażona w eleganckie pudełko z subtelnym wizerunkiem Pana Błyska, oczywiście w aucie.

Karolina Prewęcka

Pan Błysk (Mr Bliss)
tekst i il. J.R.R. Tolkien
przeł. Paulina Braiter
Prószyński i S-ka, 2008
wiek: od 3 do 103 lat

(Data publikacji: 2008-11-19)