„Legendy warszawskie. Antologia” – nowość

Legendy warszawskie. Antologia to nowa, ponad sześćsetstronicowa i bogato ilustrowana publikacja Muzeum Warszawy, obejmująca 61 tekstów powstałych od połowy XIX wieku do drugiej dekady XXI wieku, która daje czytelnikom dostęp do legendarnych dziejów Warszawy w powiązaniu z topografią współczesnego miasta. Patrząc przez pryzmat legend, możemy dostrzec ukryty wymiar znanych sobie miejsc, a na wydarzenia i postaci z przeszłości spojrzeć w nowym świetle.

Tak obszerne wydawnictwo poświęcone wyłącznie warszawskim legendom ukazuje się po raz pierwszy. O wyjątkowości książki świadczy jednak nie tylko obfitość i różnorodność zebranych w niej lokalnych podań, lecz także jej oryginalna struktura, przemyślany wybór tekstów i ich staranne opracowanie edytorskie, unikatowa szata graficzna i ilustracje autorstwa Wojciecha Pawlińskiego oraz teksty popularnonaukowe przygotowane przez specjalistów z Działu Badań nad Warszawą Muzeum Warszawy i Pracowni Studiów Miejskich Instytutu Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego.

Podstawą legend umieszczonych w antologii są ich wersje utrwalone na piśmie, przede wszystkim wydania literackie w kształcie nadanym przez takich twórców, jak: Artur Oppman, Ewa Szelburg-Zarembina, Hanna Januszewska, Maria Krüger, Wanda Chotomska, Zdzisław Nowak. Jednocześnie tom zawiera kilka warszawskich podań zebranych „w terenie” i spisanych jeszcze w XIX wieku przez folklorystów i historyków: Kazimierza Władysława Wójcickiego, Romana Zmorskiego, Walerego Przyborowskiego. Ponadto w publikacji znalazły się nowe opracowania literackie legend, krążących dotychczas tylko w obiegu ustnym i w Internecie.

W antologii zastosowano klucz topograficzno-historyczny. Rozdziały-lokalizacje otwierają zwięzłe noty przybliżające historię i współczesny charakter (stan zachowania, funkcje) miejsc, z którymi wiążą się poszczególne legendy. W obrębie rozdziałów legendy są zaś ułożone chronologicznie, według daty wydania, na podstawie którego tekst przytoczono w publikacji.

W większości lokalizacji zestawiono ze sobą kilka wariantów tych samych opowieści, opracowanych przez różnych autorów i wydanych w różnych latach. Dzięki temu możemy zarówno śledzić przemiany poszczególnych wątków i motywów, które odzwierciedlają ewolucję społecznych wyobrażeń na temat przeszłości Warszawy, jak i zaobserwować ciągłość zasadniczych struktur fabularnych – owego niematerialnego dziedzictwa, które jest szczególnie cenne w mieście tak silnie doświadczonym przez historię jak Warszawa.

Publikacji towarzyszy Mapa legend warszawskich, obejmująca Stare i Nowe Miasto, dzięki której można odbyć spacer śladami legendarnych postaci. Mapa uwzględnia lokalizacje związane z legendami wraz z krótkimi opisami miejsc i obiektów.

okładka
„Legendy warszawskie. Antologia”, Muzeum Warszawy

 

Legendy warszawskie. Antologia
Wybór legend: Anna Marta Zdanowska
Opracowanie, przypisy, redakcja i korekta: Julia Odnous
Ilustracje, projekt graficzny i skład: Wojciech Pawliński
Szkic historyczny o Warszawie: Krzysztof Zwierz
Mapa legend warszawskich
Opracowanie kartograficzne: Witold Pietrusiewicz
wyd. Muzeum Warszawy, 2016

Dodaj komentarz