Czy to źle, że mam trzynaście lat i nadal nie dojrzewam? Po co komu włosy łonowe? Jak wyglądają piersi od środka? Po czym poznać, że to zakochanie? Od kiedy można się całować? Czy naprawdę wszyscy tak mają? – zastanawiają się nastolatki, przeżywając pierwsze miłości i patrząc na zmieniające się ciało i zachowanie swoje i swoich rówieśników.

Autorzy poważnie traktują ich pytania, zmartwienia i obawy i odpowiadają na nie w sposób bezpośredni, empatyczny i zrozumiały dla każdego. Książkę ilustrują pomysłowe zdjęcia fotografa Jana von Hollebena, które w zabawny i subtelny sposób obrazują przemiany związane z dorastaniem.

Kiedy chcemy zrobić pyszne danie, nie wystarczą składniki. Potrzebujemy receptury. Myślę, że tak samo jest z książkami. Samo stworzenie nawet wspaniałej treści i pięknych ilustracji nie musi spowodować, że książka będzie miała „to coś”. Jeżeli jednak wszystko będzie wzajemnie się dopełniać, wynikać z siebie i łącznie pracować na wartość książki, to wtedy będziemy mieć do czynienia z perełką. Myślę, że tak właśnie jest w przypadku „Czy naprawdę wszyscy tak mają?”. Towarzyszem podróży po stronach tej książki – poświęconej problemom dorastania – jest nie kto inny, jak sama młodzież. Dzięki temu mamy wrażenie nie tylko spójności, ale i piękna, ponieważ zdjęcia tych młodych są piękne. Czy to z powodu genialnego pomysłu z rekwizytami? Tak, ale nie tylko. Kluczowe jest bowiem to, że te fotografie wydobyły wewnętrzne piękno tych młodych ludzi. Piękno, które w nich tkwi niezależnie od zmian zachodzących w ich ciele. I tu znów synchronia – wszak Autorzy to piękno widzą, a potwierdzają to odpowiedzi na pytania młodych, odpowiedzi udzielane z niezwykłą wrażliwością i bezpośredniością.
Tak, ta książka ma „to coś”. A może ono po prostu jest „tym czymś”. Tym czymś, czego młodzi tak potrzebują.
Przemek Staroń, psycholog, Nauczyciel Roku 2018, Finalista Global Teacher Prize 2020

Czy naprawdę wszyscy tak mają? Najlepsze odpowiedzi na pytania o dorastanie

Jan von Holleben i Antje Helms
przeł. Magda Kaczmarek
wyd. Mamania, 2020