„Gwiazda z pierwszego piętra” – recenzja książki

Helenka ma włosy jasne „jak słońce w zbożu”, ciągle coś gubi, czegoś zapomina. Jest pozornie radosną dziewczynką, gdyż skrywana w sercu bolesna tragedia, niestety, blokuje tę radość. Helenka tak bardzo chciałaby wynagrodzić rodzicom stratę i zastąpić siostrę, która zginęła w wypadku. Idealną siostrę…

Więc zapuszcza włosy, by mieć je „identyczne jak Lenka”, uparcie ćwiczy grę na pianinie, choć nie jest to jej ulubione zajęcie i myśli, ciągle rozmyśla, jak w danej sytuacji zachowałaby się jej siostra. Bo przecież Ona była taka idealna i wszystko jej się udawało, więc… Ale im bardziej dziewczynka się stara, tym bardziej wydaje się, że mama jej nie dostrzega, a córka coraz szybciej traci wiarę w siebie. No i niestety, „słońce w zbożu” świeci coraz rzadziej.

Mikołaj się przeprowadza do mieszkania w blokowisku. I chociaż, jak mu się wydaje, zabiera ze sobą wszystko, brakuje mu dziadka, obserwatorium na strychu, czystego nieba pełnego gwiazd. Obce miasto, obce otoczenie rozczarowują młodego pasjonata astronomii. Obca szkoła i obcy facet na miejscu taty też nie ułatwiają zadania, choć Tomasz stara się jak może pozyskać sympatię chłopca. Jego życie przypomina rozsypane puzzle, więc Mikołaj ucieka z tego świata na księżyc. Ucieka za pomocą lunety, którą kiedyś kupił mu tata.
Co połączy Helenkę i Mikołaja? Czy w ogóle coś połączy? Przecież początkowo dzieli ich nawet rower, który jest symbolem złych wspomnień.
„Gwiazda z pierwszego piętra” to przejmująca opowieść o pokiereszowanych przez los nastolatkach, odrzuconych przez środowisko z różnych względów, samotnych, uciekających w swój wewnętrzny świat, w marzenia, nie mogących być z tymi, których tak bardzo kochają. Helenka, Mikołaj, Olaf. Bardzo doświadczone dzieciaki, z których każdy, z bagażem trudnych przeżyć „stoi na moście zbudowanym do połowy”. Dorośli zawodzą w tej opowieści na całej linii, bo przecież „nikt nie zostawia dzieci z własnymi smutkami”. Cierpki to obraz dzieciństwa.

Bardzo wyrazistymi konturami kreśli Barbara Kosmowska swoich bohaterów, obojętnie czy głównych, czy drugoplanowych. Helenka usilnie starająca się zwrócić uwagę rodziców, którzy oddalili się od siebie po rodzinnej tragedii. Mikołaj tęskniący za dawnym życiem i tatą. Olaf opuszczający się w nauce chłopiec z biednej wielodzietnej rodziny, w której wszystko się rozsypało po śmierci mamy. Ale również surowa nauczycielka muzyki, pani Aurelia czy Tomasz usiłujący dać Mikołajowi namiastkę ojcowskiego zainteresowania. Jak wygląda dzień spełnionych marzeń każdego z nich?

Ta opowieść niesamowicie trzyma w napięciu i mimo tylu smutków daje jednak nadzieję, bo pokazuje, że ważna jest przyjaźń i umiejętność znalezienia drogi do drugiego człowieka, bo to daje siłę i przywraca wiarę w utraconą wartość. Dorośli bohaterowie w tej książce nie potrafią rozmawiać o emocjach, każdy tłamsi je w sobie, a to powoduje frustracje i oddalenie. To dziecięce postacie z opowieści uczą nas tego. Co więcej, mali bohaterowie pokazują, jak ważne są szczegóły, drobne elementy życia, z których potrafią czerpać radość. To przejmująca lektura o umiejętności rozmawiania i dostrzegania potrzeb drugiego człowieka, o wybaczaniu i dawaniu szansy, o wielkiej sile przyjaźni.

Wydana przez Wydawnictwo Literatura książka przeznaczona jest dla czytelnika od 9. roku życia. To prawie 200-stronicowy tomik zamknięty w twardej okładce z tajemniczą ilustracją. Szatę graficzną tworzą niewielkie ryciny, które są równocześnie jakby graficznym tytułem każdego rozdziału. Na uwagę zasługują też nietuzinkowe tytuły rozdziałów, w postaci całych zdań będących esencją treści.

„Gwiazda z pierwszego piętra” została nagrodzona w Jubileuszowym Konkursie im. Astrid Lindgren na współczesną książkę dla dzieci i młodzieży.

Przeczytajcie koniecznie, jak to jest, gdy do szczęścia potrzebuje się tylko „księżyca, śniegu, winogron. No, może jeszcze kogoś, z kim tak miło wrócić z powrotem na ziemię…”.

Iwona Pietrucha
ocena 5

Gwiazda z pierwszego piętra

Gwiazda z pierwszego piętra

Barbara Kosmowska
il. Monika Pollak
wyd. Literatura, 2020
wiek 9+

Patronat portalu Qlturka.pl

Dodaj komentarz