Książkę, którą chce wam polecić, przeczytałam dwa razy. Trochę z konieczności, by odświeżyć sobie jej treść na potrzeby recenzji, trochę z ciekawości, gdyż wydała mi się za pierwszym razem za bardzo tajemnicza. I odkryłam jej tajemnice po raz drugi.

Zuzanna jest zła na rodziców, którzy marząc o domu, zmieniają świat swojej córki przeprowadzką. Zuzia musi zostawić wszystko, co kocha i do czego jest przyzwyczajona. Stary dom nie budzi sympatii. Jest nieładny, odrapany i do remontu. Przeraża sąsiadka wyglądająca jak jędza, stare drzewo orzecha, które zauroczyło mamę podczas oględzin budynku, nie wzbudza entuzjazmu ogród, który miał być przecież taki piękny. Nic nie jest takie, jak ma być, ale dorośli nie widzą rozczarowania Zuzi. Jak to zazwyczaj plecie się w takich książkach, sytuacja się zmienia, gdy rodzeństwo przez przypadek wykopuje w ogrodzie skarb: metalową skrzyneczkę z dziecinnymi przedmiotami. Dziewczynka zaczyna prowadzić śledztwo w sprawie znaleziska, snuje się po okolicy i powoli, często przypadkiem, odkrywa jej małe i wielkie tajemnice, poznaje sąsiadów, którym podczas rozmowy mimowolnie wymykają się jakieś wspomnienia sprzed lat.

Dociekliwa Zuzia co rusz natrafia na problemy, jakiś mur milczenia, nie potrafi sobie z tym poradzić. Dobrze, że jest Amelka, przyjaciółka bohaterki, z którą, dzięki pozostaniu w tej samej szkole, Zuzia ma nadal kontakt. Szybko okazuje się jednak, że i ona skrywa tajemnicę. Swoje marzenia i frustracje Zuzanna przenosi więc za pomocą farb na kartki papieru. Jej bracia zachwyceni talentem siostry postanawiają w pustym salonie domu zorganizować wernisaż dla sąsiadów. I to okazuje się wisienką na torcie.

Opowieść ”W cudzych ogrodach” porusza bardzo trudną tematykę z czasów, gdy wolność była towarem zakazanym, a ludzi karano za odmienne poglądy, bądź niepodporządkowywanie się władzy. To wówczas wyjeżdża z kraju rodzina Jabłońskich, zamieszkująca wcześniej dom Zuzanny. Wydaje się, że na zawsze. Emigranci pozostawiają rozgoryczonych sąsiadów, którzy czują żal i niedomówienie, z którymi nie zdążyli się pogodzić i pożegnać. Lecz kiedy przypadkiem pojawia się jedna z córek, wspomnienia odżywają i niekoniecznie są to miłe wspomnienia.

Niby niepozorna i zwyczajna, ale jednak przepiękna historia o braku tolerancji i społecznej izolacji, o tym, jak często pozory mylą, jak pochopnie oceniamy ludzi po cechach zewnętrznych. Każdy człowiek pod maską skrywa różne tajemnice, często bolesne, które determinują jego zachowanie. Opowieść o marzeniach, które nie zawsze się spełniają. I o tym, jak ważne są prawidłowe interakcje międzyludzkie, że nie można pozostawiać niedomówień, a rozmowa powinna być najważniejszym narzędziem komunikacji.

Styl pisarski Krystyny Chołoniewskiej nie pozwala się nudzić, wciąga i trzyma w napięciu jak najbardziej zagmatwany spisek, a przecież nie ma w tej książce jakiegoś sensacyjnego wątku. Na plus zasługuje również pierwszoosobowa narracja – Zuzia jest jednocześnie opowiadającą historię, jak i główną bohaterką, co pozwala czytelnikowi lepiej ją poznać, łatwiej zrozumieć i utożsamiać się z jej problemami.

Magiczne są ilustracje, takie retrospektywne, jakby teraźniejszość mieszała się z przeszłością, jak farby na palecie Zuzi, choć szata graficzna jest czarno-biała. Trudna sztuka tak to uchwycić, a Annie Jamróz, autorce ilustracji, udało się to rewelacyjnie. Wydawcą jest Wydawnictwo Ezop. Książka jest zgrabna i poręczna, a okładka tak sugestywna, że nie sposób oprzeć się lekturze.

Co symbolizują przedmioty ze skrzyneczki? Kim są tajemnicze dziewczynki, które mieszkały w domu Zuzanny? Jakie tajemnice skrywa kosz z zabawkami z altany sąsiadki? Dlaczego dorośli nabierają wody w usta, gdy poruszany jest temat poprzednich mieszkańców domu? Jakie tajemnice skrywają cudze ogrody? Ta książka zawiera tyle pytań, że ma się wrażenie, iż jest zbyt skromna objętościowo, by na wszystkie znaleźć w niej odpowiedzi. I tak jest rzeczywiście. Lektura pozostawia furtkę do przemyśleń, refleksji, poszukiwań.

Iwona Pietrucha
Ocena 5

W cudzych ogrodach

Krystyna Chołoniewska
il. Anna Jamróz
wyd. Ezop, 2019
wiek 9+

Patronat portalu Qlturka.pl